Over wie we het hebben? De eikenprocessierups. Deze toekomstige nachtvlinder, nu nog larve, vertoeft voornamelijk op de eikenboom. Met zo’n 700 duizend tot 1 miljoen haren (mensen hebben er gemiddeld 100 duizend) is dit kruipend snotje zeer goed bedeeld qua vacht. Moet ook wel. De brandhaartjes schieten namelijk zonder pardon als giftige pijlen met weerhaakjes los wanneer de rups zich bedreigd voelt. En de rups voelt zich snel bedreigd. Een simpele trilling kan al voldoende zijn om die weelderige pruik als vuurwerk te ontsteken. Je ziet niks, hoort niks, ruikt niks maar geef het een paar tellen en bingo. Van klein tintel ‘jeukje’ tot algeheel kutgevoel (het varieert). En niet alleen wanneer je met je voorgevel onverhoopt in een nest bent beland. Nee. Ook op afstand.
Irritant
Met de wind als handlanger reizen de minuscule haartjes namelijk door de lucht zo je nietsvermoedende snufferd in. Bam. Dit kan milde maar ook ernstige irritatie van huid, ogen en luchtwegen veroorzaken bij zowel mens als dier. Oude lege nesten kunnen jaren later nog steeds haartjes bevatten en voor ongemak zorgen. Vooral in de periode van half mei tot en met september zorgen de rupsen / nestresten voor overlast.
Processie
Een bijkomend probleem is dat deze behaarde knakker allesbehalve solo reist. Het is een echte gezelschapsrups. In een (meters)lange stoet (processie) volgt de grote ongeschoren meute braaf de alfa rupsjes vooraan in de rij. Vanuit de top van de boom kruipen ze in groten getale het lager gelegen nachtleven der eikenbomen in, op zoek naar smakelijke bladeren. De kans dat een paar nerveus uitgevallen processiegangers zich bedreigd voelen, is heel aannemelijk*. Massahysterie als gevolg ook. Geraakt worden door een triljoen pijnlijke pluisjes ook. Waarom risico lopen? Opletten en uit de buurt blijven van bomen met haar.
Brandalarm
Ben je toch in contact gekomen met een nest / brandhaartjes? Voorkom krabben waardoor de haartjes zich nog verder verspreiden. Strip met plakband het betreffende stuk huid om zo de haartjes los te krijgen en spoel de huid zo snel mogelijk met water. Bij ernstige irritatie of benauwdheid, bel de huisarts. Klachten verdwijnen gewoonlijk binnen twee weken. Is je kleding in contact gekomen met brandhaartjes? Was deze kleding grondig, het liefst op 60 graden.
Let op je hond
Is jouw kameraad met snuffelen in contact gekomen met een nest / brandhaartjes? Mogelijke verschijnselen zijn: bultjes, blaasjes, jeuk, zwelling en / of roodheid van lippen, tong en slijmvlies. Diarree, koorts, brandblaren op tong, kwijlen, moeite met slikken of ontstoken ogen. Deze pijnlijke verschijnselen ontstaan vaak meteen of binnen enkele uren. Wat kun jij doen? Spoel de bek van je hond zo snel mogelijk af met water om de haartjes te verwijderen** en neem voor de zekerheid contact op met de dierenarts voor eventueel een injectie om de allergische reactie en / of zwelling te helpen minderen. Is een rups in de keel beland? Dan is er kans op verstikking. Bel meteen de dierenambulance. Gelukkig is de eikenprocessievlinder wel best een mooie vlinder…
Vivian Heijckers | Notzohot webshop, voor jou, jouw hond en een asieldier
* Onze mening, geen wetenschappelijk onderbouwd feit. Misschien zijn rupsen niet nerveus aangelegd, hebben het niet getest. Sorry.
** Draag handschoenen om je eigen huid te beschermen.
Bron | RIVM | GGD | doggo.nl